Yangın algılama ve ihbar sistemleri oluşabilecek tüm yangınların en hızlı şekilde algılanmasını ve bu sürede gerekli tedbirlerin alınmasında zaman kazanılmasını sağlamaktadır. Yangın durumlarındaki olası can ve mal kaybının engellenebilmesi için kurulan bu algılama sistemiyle alarmın devreye girerek güvenlik uyarılarının sinyallerinin verilmesi sonucu itfaiye ya da diğer yangınla mücadele merkezlerinin entegrasyonu sağlanmaktadır. Yangın algılama sistemlerinin temel amacı herhangi bir yerde oluşabilecek yangın tehlikesini önceden tespit ederek yapıda erken tahliyeyi başlatmaktır.
Yangın Algılama Sistemleri, yürürlükteki Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği ve TS EN54-14’e uygun olarak tasarlanmalı ve bakım işlemleri yapılmalıdır.
Yangın Algılama Sistemlerinin temel olarak 4 adet işlevi bulunmaktadır.
Tespit Etme
Uyarma
İzleme
Kontrol
Yangın Algılama Sistemleri bu işlevlerini yerine getirmek için aşağıdakiler dahil birçok bileşenden oluşmaktadır.
Yangın Algılama Kontrol Paneli
Yangın Algılama Kontrol Panelleri sistemin beyni olarak nitelendirilmektedir. Saha uç birimlerinden gelen girdiler sonucunda uyarı cihazlarını aktif hale getirir, daha önceden belirlenen senaryo doğrultusunda havalandırma cihazlarını ve asansörleri kontrol etmektedir.
Rutin bakım işlemleri yapılmayan, kötü tasarlanmış veya kurulmuş yangın algılama sistemleri sık sık yanlış alarma ve hataya sebep olacak ve sisteme olan güven duygusunu zedeleyecektir. Yanlış alarm oluşumunu en aza indirmek için yangın alarm sistemi bakımı ve kurulumu yetkili firmalar tarafından yapılmalıdır.
Yangın Alarm Panelleri iki çeşit olarak sınıflandırılmaktadır. Bunlar Adresli Yangın Sistemi ve Konvansiyonel Yangın Sistemidir. Adresli Yangın Algılama Sistemlerinde her uç birim ayrı bir adrese sahiptir ve panele ulaşan alarm veya hata noktasal olarak tespit edilebilmektedir. Konvansiyonel Yangın Algılama Sistemlerinde ise uç birimler bölgelere ayrılır. Alarm veya hata noktasının tespit edilebilmesi için ilgili bölgedeki her cihaz fiziksel olarak kontrol edilmelidir.
Yangın İhbar Butonları
Yangın uyarısının manuel olarak insanlar tarafından başlatılmasını sağlayan cihazlardır. Normal şartlarda meydana çıkan dumanın dedektörü alarma geçirerek uyarı sistemini aktif hale getirmesi birkaç dakika sürecektir. Yangın İhbar butonlarında ise bu süre birkaç saniyedir. Yangın ihbar butonları farklı boyut ve şekilleri mevcut olmak ile beraber istenildiği takdirde koruyucu kapak ile birlikte kullanılabilmektedir.
Duman Dedektörleri
Duman algıladığı zaman alarm sinyali üreten cihazlardır. Bu dedektörlerde algılama odasının içinde LED ışık ışınları yayılır. Duman partikülleri bu odacık içine geldiği zaman LED ışık demetini dağıtarak bir kısmının fotoelektrik sensörün üzerine düşmesini sağlarlar. Fotoelektrik sensör bu ışığı algıladığı zaman alarm üretir.
Isı Dedektörleri
Ortamdaki ısının değişimine göre alarm sinyali üreten cihazlardır. Çalışma şekline göre 2 gruba ayrılırlar. Bunlardan birincisi sabit ısı dedektörleridir. Sabit ısı dedektörlerinde sensör daha önceden belirlenmiş olan sıcaklık seviyesine geldiği zaman alarm üretilir. Diğer Isı Dedektörü ise ısı artış dedektörleridir. Bu dedektörler belirlenen süre içerisinde belirli derece ısı artışı olduğu zaman alarm sinyali üretirler.
Işın Tipi Duman Dedektörleri
Bu tip duman dedektörleri koruduğu alan boyunca bir ışık huzmesi yansıtır. Duman bu ışının yolunu kestiği zaman dedektör alarm durumuna geçer.
Aktif Hava Örneklemeli Dedektörler
Bu tip dedektörler ortamdaki havayı borular ile kendine çekerek gelen havayı cihazın içinde bulunan gelişmiş lazer ile sürekli olarak denetleyerek alarm sinyali üretirler. Gerek ortamın havasını sürekli olarak çekmesi gerek de gelişmiş lazeri sayesinde duman partiküllerini normal dedektörlerden 1000 kat daha hassas olarak algılayabilirler.
Uyarı Cihazları
Alarm sinyali alındıktan sonra tahliye için görsel ve sesli uyarı yapılmasında kullanılan cihazlardır.
Ulusal yönetmelikler ve standartlar gereği yangın algılama sistemleri ile diğer bina sistemleri arasında entegrasyon olması gerekmektedir. Bununla birlikte diğer sistemlerle yapılacak entegrasyonlar yapıya işletme kolaylığı sağlamaktadır. Entegrasyon yapılan sistemler;
Sulu Söndürme Sistemleri
Gazlı Söndürme Sistemleri
Havalandırma Sistemleri
Duman Kontrol Sistemleri
Kartlı Geçiş Sistemi
Kapalı Devre Kamera Sistemi
Aydınlatma Sistemi
Asansörler